تساوي رجال و نساء : حقيقتي بديع

سند شماره 93-0405                                                 جامعة جهاني بهائي
        
                            تساوي رجال و نساء : حقيقتي بديع
        
          اين رساله به مناسبت سال جهاني زنان 1975تهيه گرديده است .

بيش از يکصد سال پيش ، و براي نخستين بار در تاريخ اديان مُنزله ، حضرت بهاءالله مؤسس ديانت بهائي ، تساوي رجال و نساء را اعلام فرمودند . اين اعتقاد را به مثابة آرزويي دست نيافتني تلّقي نفرموده بلکه به مثابة عامل اساسي در ساختار نظام اجتماعي خود قرار دادند . با وضع قوانيني که شامل تحصيل يکسان براي رجال و نساء و تساوي حقوق آنان ، اين تعليم را مورد تأييد و اثبات قرار دادند .
    نزد بهائيان تساوي اجناس ، معيار ضروري روحاني و اخلاقي براي وحدت و اتّحاد کره ارض و ظهور نظم جهاني محسوب مي گردد . بدون بهره وري از خصايص ، استعدادات و مهارت هاي زن و مرد ، هر دو ، توسعة کامل اقتصادي و اجتماعي کرة ارض غير ممکن است . زيرا :
    عالم انساني مانند طيري است که دو بال دارد . يک جناح رجال و يکي نساء است تا هر دو جناح قوي و با يک قوّه مؤيد نشوند طير را پرواز بسوي آسمان ممکن نه . به مقتضاي روح اين عصر زنان بايد ترقّي کنند و وظيفه شان را به تمامه در مدارج حيات اجراء دارند مثل مردان شوند بايد به درجة رجال رسند و در حقوق متساوي گردند .1  در انتقال کنوني بشريت از نوجواني به بلوغ ، مي توان علائم اين تساوي در حال توسعه را در همه جا مشاهده نمود . از ديدگاه ديانت بهائي اين امر ابداً عجيب و حيرت انگيز نيست زيرا " تا به حال چون زنها تربيت نشده اند لذا عقب مانده اند . بايد زنها هم مانند مردها تربيت شوند البته بدرجة مردها مي رسند ... "2
    خصلت اين عصر بي مثيل که در آستانة ورود به آن هستيم در آثار مبارکه ذيل مورد توجّه قرار گرفته است :
    در قديم دنيا با زور اداره مي شد و مرد چون جسماً و فکراً از زن قوي تر و زورمند تر بود بر او غالب و مسلّط بود . ولي حال وضع عوض شده و اعمال زور و عنف تسلّط خود را از دست داده است و اکنون هوشياري و فهم و فراست فطري و خصائل روحاني محبّت و خدمت که در نسوان ظهورش شديد تر است تفوق و غلبه يافته است و به اين مناسبت عصر جديد بيشتر با عواطف و نواياي زنان آميخته است تا با صلابت مردان يا اگر بخواهيم روشن تر و صحيح تر بگوئيم عصري خواهد بود که در آن دو عنصر زن و مرد در ايجاد تعادل و هماهنگي در مدنيّت به طور يکسان مؤثّر خواهند بود .3
                
                اتّحاد و برابري در خانواده
    
جامعة جهاني بهائي ، براي بيش از يکصد سال تساوي اجناس را به مثابة يک حقيقت پذيرفته و اهميت تحقّق اين معيار را در زندگي فردي ، خانوادگي و اجتماعي دريافته است . عُرف ازدواج ، اساس خانواده در جامعة بهائي ، بخشي از اين جريان است . زوجين که آزادانه يکديگر را برمي گزينند، قبل از ازدواج بايد رضايت والدين دو طرف را حاصل نموده و به هيئت رئيسة جامعه ارسال دارند. سپس اقتران آن دو در فضايي محبّت آميز رضايت والدين و تأئيد جامعه صورت مي گيرد. با عهد و پيمان بستن متقابل هر يک از زوجين تکرار مي کنند :
    انا کُلٌّّ راضيون (براي مرد) و انا کُلٌّ راضيات (براي زن) ، و زوج تازه ، زندگي مشترک خود را بر اساس اتّحاد و مساوات روحاني حقيقي آغاز مي کنند .
    اين اتّحاد و برابري ، که جزو حقوق و مسئوليّت هاي اساسي هر فرد در نزد خداوند است در خانواده متبلور مي شود . جائي که ضرورت ارزشها و نگرش ها جهت پيشرفت فرد ، جامعه ، ملّت و بشريّت بايد از ابتداي زندگي آموخته شود . از نظر ديانت بهائي :
    «مطابق تعاليم حضرت بهاءالله ، به لحاظ اينکه خانواده يک واحد انساني است ، بايد بروفق موازين و قوانين تقديس و تنزيه ، هدايت و تربيت شود ، کلّية فضائل و کمالات بايد به آن تعليم گردد و جامعيّت روابط داخلي آن ، مستمراً تحت مراقبت و مواظبت قرار گيرد ؛ و حقوق افراد عضو محافظت و صيانت شود ... کلّية اين حقوق و امتيازات بايد رعايت شده ، در عين حال، وحدت و جامعيّت خانواده محفوظ ماند ، اذيّت و خسارت هر عضو ، اذيّت و خسارت کلّ اعضاء به حساب آيد و آرامش و آسايش هر يک ، آرامش و آسايش سايرين تلّقي شود و شرافت و عزّت هر نفس ، شرافت و عزّت همگان ، در نظر آيد» .4
    
برابري در تحصيل علم و کسب کمالات

اگر چه مسئوليّت تعليم و تربيت اطفال ، وظيفة مشترک پدر و مادر ، هر دو مي باشد ولي مادر به عنوان اوّل مربّي انسان محسوب و بايد براي اين امر مهم دقيقاً تعليم ديده و آماده شود . در واقع از نقطه نظر ديانت بهائي تعليم و تربيت دختران :
    لازم تر از پسران است زيرا اين بنات وقتي آيد مادر گردند و اولاد پرور شوند . اوّل مربّي طفل مادر است . لهذا بايد در نهايت کمال و علم و فضل باشند تا بتوانند پسران را تربيت کنند و اگر مادران ناقص باشند اطفال نادان و جاهل گردند. 5
    از آنجائي که نزد بهائيان زندگي شامل دو بخش مجزاي مذهبي و غير مذهبي نمي گردد و ايمان در شيوة رفتار اجتماعي تعريف مي گردد ، تعليم و تربيت رجال و نساء با تمامي ضمائم و مسائل مربوط به آن داراي « جايگاه مهمي در نظم بديع امور » مي باشد به اين دليل :
    تعليم و تربيت هر طفلي اجباري است. اگر پول کافي براي تربيت هر دو فرزند پسر و دختر در خانواده موجود نبود بايد آنرا به آموزش دختران اقتصاص نمود، زيرا فرزند دختر مادر گردد. اگر فاقد والدين نمودند بر ضمه جامعه است که آنان را تربيت نمايد. بعلاوه هر طفلي بايد حرفه و هنر يا تجارت بياموزد ، تا هر عضوي از جامعه قادر به کسب معيشت خويش گردد.6
    در حال و هواي اين عصر جديد تکامل بشر ، اين امر نيز حائز اهميت است که حضرت بهاءالله « وحدت تربيت را اعلان نموده که ... جميع بشريت رجالاً و نساءً تربيت شوند.»7 و مشخص گردد که « دختر و پسر تربيت واحد گردند و چون تربيت در جميع مدارس يک نوع گردد ارتباط تام بين بشر حاصل شود و چون نوع بشر يک نوع تعليم يابد وحدت رجال و نساء اعلان گردد.»8
    

نقش زنان در صلح

آثار بهائي نويد بخش آن است که « ... ورود زنان به جميع عرصه هاي فعّاليتهاي بشري مسأله اي انکار ناپذير و غير قابل تغيير است . هيچ نفسي در مسير آن نبايد مانع ايجاد کند يا آن را به تأخير اندازد» 9
«در هيچ حرکت و فعاّليتي زنان عقب نخواهند بود .»
     «در کلّية اين زمينه ها ، چنان رتبه و درجه اي کسب خواهند کرد که عاليترين مراتب و مقامات عالم انساني ملحوظ خواهد گشت و در همة امور و شئون مشارکت خواهند نمود . »10  هنگاميکه زنان بطور کامل و معادل ، در امور عالم مشارکت کنند ...جنگ خاتمه خواهد يافت .   اين مشارکت زنان در تأسيس صلح و وحدت جهاني الزاماً محقّق خواهد گرديد و توسعه خواهد يافت .
    "درگذشته جامعة بشري دچار کمبود و بي کفايتي بوده است چرا که کامل نبود . جنگ و ويرانيهاي آن دنيا را تضعيف کرده است . تحصيل زن قدم مؤثّري براي توقف و اتمام جنگ است چرا که وي تمام هّم خود را بر عليه جنگ به کار ميگيرد . ... در حقيقت زن بزرگترين عامل در برقراري صلح جهاني است و بطور قطع زنان با جنگ در ميان نوع بشر مخالف هستند . "* 11
        
نداي تساوي
    
در هر حال ، زنان مسئوليّت عظيمي در پرورش و شکوفايي استعداد هاي نهفتة خود بطور کامل بر عهده دارند . او بايد تمام تلاش خود را انجام دهد .
    بايد خيلي همّت کنيد ... وقتي زنان ترقّي کنند که مردان ، خود شهادت دهند که زنان با ما مساوي اند .12
    در حقيقت سعادت نوع بشر به پرورش فضايل و استعدادات نهفته هر فرد دارد بدون اينکه نژاد ، ملّيت ، طبقه ، مذهب يا جنس در نظر گرفته شود . به اين دليل در حيات جامعة بهائي تعصّبات که سبب اختلاف و پريشاني و بي عدالتي مي شوند ، اساساً منسوخ گرديده اند . يک نظم اداري واحد که بر اساس مفهوم وحدت در کثرت پايه گذاري گرديده است ، هم بر تعليم و تربيت عمومي جميع افراد جامعه تأکيد دارد و هم به افرادي که در گذشته از حقوق خود محروم بوده اند فرصت جذب سريع مي دهد . نظام انتخاباتي بهائي که از طريق رأي گيري سرّي بدون هيچگونه تبليغات انتخاباتي يا معرفي نامزدها انجام مي پذيرد ، مشارکت عموم را تشويق و تحريص       مي نمايد : هر فرد بالغ ذي رأي بهائي موظّف به شرکت در انتخاب محفل محلّي مي باشد و افراد محفل روحاني ملي موظّف به اتخاذ تصميم در اداره و هدايت امور بهائي مي باشند . زنان که مدتها از موقعيّت مساوي محروم بوده اند ، به سهولت مي توانند در زندگي اجتماعي مشارکت نمايند و اين امر به وضوح با شرکت آنان در تمام مراحل زندگي اجتماعي بهائي به اثبات رسيده است .
    امروزه ، در جامعة جهاني بهائي در بالغ بر 200 کشور و منطقه ، زنان در ساختن جامعه اي جهاني به مردان مي پيوندند . بهائيان معتقدند ، مشارکت کامل آنان در ساختن مدنيّت جهاني ميسّر و عملي است چرا که در عصر حضرت بهاءالله وجود مقدّسي که تمام محدوديت هاي مانع تکامل قواي بالقوّه بشر را محو و زايل نموده اند ، قوة روحاني نافذه ظاهر گرديده است . بنابر اين از ديدگاه ديانت بهائي از آنجا که :
    اين قرن ، قرن انوار است ، شمس حقيقت مشهود گشته ، وعدۀ الهي (کتاب الهي) براي جميع بشر به منصه ظهور آمده است . يکي از قواي مکنونة عالم بشري توانايي يا استعداد زنان بود . در اين عصر بواسطة اشعة ساطعه نورانيت الهي استعداد زنان چنان بيدار و آشکار گشته که تساوي رجال و نساء يک عملي است محقّق .13
    
يادداشتها
1- خطابات اروپا ص 164(پاريس)
2- بهاء الله و عصر جديد ص 168
3- انوار هدايت شماره 739 خطابه 2ژوئن 1912
4- خطابات مبارکه ج 2- ص 135
5- خطابات 2- ص135
6- Divine Phliosophy , p 83
7- خطابات 2- ص135
8- انوار هدايت شماره 2075
9- انوار هدايت شماره 772
10- انوار هدايت شماره772
11 - از بيانات حضرت عبد البهاء – انوار هدايت 2101
12 - خطابات ج3 ، ص115
13 - خطابه 2 مه 1912