وحدت اساس ادیان

)نطق حضرت عبدالبها در منزل مبارک در پاريس ٣٠ نوامبر ١٩١١)
 هُو اللّه
امروز با يکی از خانم‌ها در اين مذاکره بوديم که اساس دين الهی يکی است مي‌خواهم اين‌مسئله را برای شما شرح دهم * هر يک از اديان مقدسه الهيه که تا حال نازل شده منقسم بدو قسم است يک قسم روحانيات است معرفت اللّه است موهبت اللّه است فضائل عالم انساني‌است کمالات آسماني‌است که تعلق بعالم اخلاق دارد * اين حقيقت است و اين اصل است و جميع انبيای الهی به حقيقت دعوت کردند * حقيقت محبت اللّه است * حقيقت معرفت اللّه است  * حقيقت ولادت ثانويه است * حقيقت استفاضه از نفثات روح القدس است * حقيقت وحدت عالم انساني‌است * حقيقت الفت بين بشر است * حقيقت دوستی است * حقيقت عدلست * حقيقت مساوات بين بشر است * جميع انبيای الهی اين تأسيس و ترويج کردند پس اديان الهی يکي‌است * و قسم ديگر که تعلق به جسمانيات دارد و فرعست در آن به حسب اقتضاء زمان تغيير و تبديل حاصل مي‌شود * مثل اين که در شريعت تورات طلاق جائز در شريعت مسيح جائز نه در شريعت موسی سبت بود در شريعت مسيح نسخ شد * اين تعلق به جسمانيات دارد اهميتی ندارد به حسب اقتضاء زمان تغيير و تبديل مي‌شود * عالم امکان مثل هيکل انسان مي‌ماند * گاهی صحت دارد گاهی عليل و مريض است لهذا معالجات نظر باختلاف امراض متفاوتست * يکروز علت از حرارت است بايد تبريد شود * يک روز مرض از رطوبت است بايد علاج ديگر گردد  * مراد اينست که آن قسم از شريعت اللّه که تعلق بعالم جسمانی دارد آن تغيير و تبديل حاصل مي‌کند و اين نظر به اقتضاء زمان است * در زمان  موسی يک نوع اقتضائی بود* در زمان مسيح نوعی ديگر در زمان موسی طفل شير خوار بود* شير لازم داشت در زمان مسيح غذا خوار شد* ملاحظه کنيد که انسان از بدايت حيات تا نهايت در جميع اطوار يک شخص است* همين طور دين الله در جميع ادوار يک دين است انسان در بدايت جنين است بعد از آن طفل شير خوار بعد از آن طفل راهق* بعد از آن به بلوغ مي‌رسد بعد از آن جوان می‌شود* بعد به کمال مي‌رسد* بعد پير مي‌شود هر چند أحوال و أطوار مختلف پيدا مي کند* لکن باز يکی است همين طور دين الهی يک دين است زيرا حقيقت است و حقيقت تعدد قبول نکند* اين اختلافی که ملاحظه مي‌کنيد در أديان الهی مثل اختلاف انسانست از بدايت حيات تا نهايت حيات* مثلاً آن که الآن پير است  همان انسان جنين است هر قدر که متفاوت و مختلف است  و به حسب ظاهر اختلاف دارد ولی باز انسان واحد است* همين طور دين الهی هر چند ظواهر آن در أيام أنبيا مختلف است لکن حقيقت واحد است پس بايد به آن حقيقت متوسل شويم تا کل ملل عالم متفق شويد تا اين نزاع و جدال به کلی زائل شود جميع بشر متحد و متفق شوند * از خدا مي‌خواهم که شماها سبب وحدت عالم انسانی شويد تا جميع بشر دست در آغوش يکديگر نمايند و عزت ابديه عالم انسانی جلوه نمايد * مرحبا *